BİR SANAT ELEŞTİRMENİ - YAZARI OLARAK NURULLAH BERK - Ebru Nalan Sülün

Yazar: Ebru Nalan Sülün

Yayın Adı: Güzel Sanatlar Alanında Akademik Çalışmalar

1937-1950 yılları arasında yazılan eleştiri metinlerinde yeni kavramlar sanat yazınına eklemlenmeye başlamıştır. Kişi beğenisinin ötesinde üslup, renk ve desen gibi kavramlar belirginleşmeye başlamış, bu kavramlar resim eleştirisinin başat kriterleri haline gelmiştir. Soyut, yapısal ve geometrik desen gibi kavramlar 1950’lerde eleştiri literatürüne girmeye başlamıştır. Bu dönemde Türkiye’de sanatta ve eleştiri dağarcığında “soyut/ mücerret/abstre”, “non-figüratif/figürsüz” en çok kullanılan terimler, en fazla tartışılan konular haline gelmiştir. 1960’lar süresince sanat eğitimi, sanatçıların eğilimleri, doğululuk-batılılık, ulusallık- evrensellik, eski-yeni, figüratif-nonfigüratif, soyut-somut, sanatın toplumsal yaşam içerisindeki yeri, kitleleri eğitme aracı olarak anlamı, sanatçıların topluma karşı sorumluluğu gibi konu ve kavramlar tartışılmaya devam etmiştir. 1960’larda bu konular, aralarında Nuri İyem, Fikret Adil, Nurullah Berk, Turan Erol, Cemil Eren, Adnan Turani, Kaya Özsezgin, Devrim Erbil ve Sezer Tansuğ’un bulunduğu ressam ve eleştirmenler tarafından ele alınmıştır.
Bu grup içerisindeki Nurullah Berk, Cumhuriyet Sanatı içerisinde ressam kimliğinin yanında yazar kimliği ile de yenilikçi çizgisi ile önemli isimlerden birisi olmuştur. Berk; yaşadığı dönemde sanat yazınının önemi üzerinde durmuş, sanatçı ve yazar kimliği ile cumhuriyet sanatı tarihinde önemli bir isim olmuştur. Eğitimli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Berk, Türkiye’de ulusal sanat bilincine uluslararası vizyon, sanatsal öngörü ve eleştirel bakış açısını getirmiştir. Araştırma kapsamında Berk’in öncelikle yazın hayatına kattığı eleştiri metinleri, sanat tarihi kitapları, monografi çalışmaları araştırılacaktır. Bu çalışmaların yazıldığı dönem içerisinde kültür- sanat ortamına kattığı değerler ve oluşturulan sanatsal dinamik genel çerçevede değerlendirilerek analiz edilecektir

Makalenin devamına Academia üzerinden ulaşabilirsiniz.

Sülün, E.N. (2020), Bir Sanat Eleştirmeni - Yazarı Olarak: Nurullah Berk, Güzel Sanatlar Alanında Akademik Çalışmalar, 7.bölüm, syf:157